بوم کسب و کار چیست؟

مطابق با مشاوره و آموزش مدیریت کسب و کار در اصفهان، بوم کسب و کار بیانگر این است که یک کسب و کار به تنهایی نمی‌تواند به صورت مستقل در بازار عمل کند. بلکه باید با عوامل دیگر در اطراف خود تعامل کند و از منافع مشترک و تعاملات مثبت بهره‌برداری کند. این تعاملات می‌تواند شامل همکاری، تبادل اطلاعات، تأمین مواد و خدمات، توزیع محصولات، اشتراک منابع و فناوری، تشکیل شبکه‌ها و سایر روابط تجاری و غیرتجاری باشد.

بوم کسب و کار به عنوان یک سیستم پویا، به توسعه و رشد صنعت و بازار کمک می‌کند. از یک سو، شرکت‌ها می‌توانند از تأمین منابع، دسترسی به بازار و مشتریان، به اشتراک گذاری دانش و فناوری، کاهش ریسک و افزایش نوآوری بهره‌برداری کنند. از سوی دیگر، بوم کسب و کار باعث ایجاد رقابت سالم و تعادل در بازار می‌شود و میزان ارزش ارائه شده به مشتریان را افزایش می‌دهد.

برای موفقیت در بوم کسب و کار، شرکت‌ها باید به تحلیل و درک عوامل مختلف بوم کسب و کار بپردازند و استراتژی‌های مناسبی را برای همکاری و رقابت با این عوامل تعیین کنند. همچنین، ایجاد ارتباطات قوی و ایجاد شبکه‌های کسب و کار موثر نیز در موفقیت در بوم کسب و کار بسیار مهم است. البته، بوم کسب و کار ممکن است در طول زمان تغییر کند و شرکت‌ها باید توانایی سازگاری با تغییرات را داشته باشند.

زوایای مختلف بوم کسب و کار یا (بیزینس مدل کنوس)

بیزینس مدل یعنی شما چطور کسب درآمد می کنم؟ چه برنامه‌ای برای پول درآوردن دارید؟ در اینجا رشته ای از سوالات پیش می آید که برای مشخص تر شدن بحث میبایست پرسیده شود:

1. مشتریان شما چه کسانی هستند؟
2. چگونه بازاریابی می کنید؟
3. چطوری مشتری جدید جذب می کنید؟
4. چه دردی از مشتریان دوا میکنید؟
5. چه ارزشی برای مشتری ایجاد می کنید؟
6. چگونه مشتریان را حفظ میکنید؟
7. چطور کسب درآمد میکنید؟
8. چه هزینه هایی در کسب و کار شما وجود دارد؟
9. حاشیه سود چقدر است؟
10. روش شما برای تامین محصولات، تولید و توزیع چیست؟

مزایا و اهمیت بوم مدل کسب و کار

با توجه به شرایط ما باید چابکی برای تغییر داشته باشیم بیزینس مدل یکی از این ابزار هاست که در شرایط بحرانی به کمک ما می آید. بیزینس مدل یک نقشه راه است  که وضعیت موجود را نشان میدهد، وضعیت مطلوب رو مشخص کرده و به اینکه چگونه از وضعیت موجود به مطلوب برسیم کمک شایانی میکند.

دقیقا مانند ساختمان که نقشه نیاز دارد، کسب و کار شما هم نقشه ای به اسم بیزینس مدل نیاز دارد. یک بیزینس من موفق باید بتواند ظرف ده دقیقه کسب و کار در یک صفحه توصیف کند. یکی دیگر از مزایای اصلی بوم کسب و کار جذب سرمایه است هرچند که معمولا مرسوم است از بیزینس پلن برای جذب سرمایه استفاده میشود اما برای کسب و کارهایی که دایر هستند داشتن یک بوم کسب و کار مناسب و حرفه ای به جذب سرمایه کمک شایانی مینماید.

بخش های اصلی بوم کسب و کار

قبل از معرفی بخش های اصلی بوم کسب و کار باید بدانیم که یک کسب و کار باید سه ویژگی اساسی داشته باشد:

1. خواستنی باشد.
2. پایدار باشد.
3. امکان پذیر باشد.

خواستنی یعنی چی؟ یعنی باید بدانیم مشتری چی نیاز دارد و ما چطور به نیاز وی پاسخ بدهیم به عبارت ساده تر پاسخ به این سوال که چرا مشتری باید ما را انتخاب کند.

امکان پذیر بودن یعنی به چه منابعی نیاز داریم با چه کسانی باید شریک بشویم و روی چه فعالیت‌هایی تمرکز کنیم تا بتوانیم محصول را تولید کنیم.

پایدار بودن یعنی تناسب هزینه ها و در آمدها.

خواستنی بودن در مدل کسب و کار مربوط میشه به بخش بندی مشتریان ارتباط مشتریان کانال ها و ارزش پیشنهادی  به مشتری.

بوم کسب و کار را میتوان به سه بخش اصلی تقسیم کرد:

1. اکوسیستم مشتریان (Customer Ecosystem): این بخش شامل مشتریان یا مصرف‌کنندگان است که نیازها و خواسته‌های خود را از شرکت برآورده می‌کنند. این مشتریان ممکن است افراد، سازمان‌ها، گروه‌ها و حتی دولت باشند. بخش مشتریان بوم کسب و کار بر اساس نیازها، ترجیحات و رفتارهایشان تشکیل می‌شود و تأثیر زیادی بر استراتژی‌های شرکت‌ها دارد.
2. اکوسیستم همکاران (Partner Ecosystem): این بخش شامل شرکای تجاری و همکاران است که با شرکت مورد نظر در روابط تجاری قرار می‌گیرند. این شرکا می‌توانند تأمین‌کنندگان، توزیع‌کنندگان، فروشگاه‌ها، تولیدکنندگان مشترک و سایر شرکای استراتژیک باشند. اکوسیستم همکاران در ارائه مواد و خدمات، توسعه محصولات و بازاریابی، توزیع و ارتباطات موثر با مشتریان نقش مهمی ایفا می‌کنند.
3. اکوسیستم رقبا (Competitor Ecosystem): این بخش شامل رقبا و رقابت‌کنندگان در صنعت است. رقبا می‌توانند شرکت‌هایی باشند که به همان بازار یا صنعت عمل می‌کنند و هدف خود را در بهبود عملکرد و رقابت با یکدیگر قرار داده‌اند. اکوسیستم رقبا نقش مهمی در تحدید استراتژی رقابتی شرکت‌ها، تعیین قیمت‌ها و ارائه ارزش به مشتریان دارد.

این سه بخش اصلی به صورت تعاملی با یکدیگر در بوم کسب و کار همکاری و رقابت می‌کنند و تأثیر زیادی بر عملکرد و رشد شرکت‌ها و صنعت دارند. علاوه بر این سه بخش، عوامل دیگری مانند دولت، سازمان‌های غیرانتفاعی، فناوران و مراجع استانداردسازی نیز می‌توانند به عنوان بخش‌های تکمیلی در بوم کسب و کار مطابق با مشاوره مدیریت کسب و کار در اصفهان در نظر گرفته شوند.